听筝

【原文】

鸣筝金粟柱，素手玉房前。

欲得周郎顾，时时误拂弦。

【注释】

1、金粟柱：古也称桂为金粟，这里当是指弦轴之细而精美。

【译文】

金粟轴的古筝发出优美的声音，

那素手拨筝的美人坐在玉房前。

想尽了办法为博取周郎的青睐，

你看她故意地时时拨错了琴弦。

【赏析】

“听筝”应是听奏筝有感。但从题意看似乎应作“鸣筝”来得有味，来得生动。诗描摹了一位弹筝美女，为博取青睐而故出差错的情态。透视心理状态，洞察入微，描写细腻婉曲，十分传神。

【鉴赏】

为了所爱慕的人顾盼自己，便故意将弦拨错，弹筝女可爱形象跃然纸上。相传三国时代的周瑜，二十四岁为建威中郎将，人称周郎，他精通音乐，别人奏曲有误，他就回头一看，当时人称：“曲有误，周郎顾。”此诗当然受到这个故事的启发。

筝，一种弦乐器。从唐诗中所描写的筝来看，筝是十三根弦，如：“花脸云鬟坐玉楼，十三弦里一时愁”(白居易《听崔七妓人筝》)。“大艑高船一百尺，清声促柱十三弦”(刘禹锡《夜闻商人船中筝》)。柱，定弦调音的短轴;金粟，指柱上饰有金星一样的花纹;素手，指弹筝女子纤细洁白的手;房，筝上架弦的枕，玉房，指玉制的筝枕。诗的一二句写弹筝的女子纤手拨筝，正处于弹奏状态。按此写法，接下去似乎应该描写女了的弹奏技艺，或者表现秦筝极富感染力的音乐形象，但出人意料的是，三、四句并不沿袭通常的写法，而是描写女子为了引起知音者的注意，故意错拨筝弦。周郎，即三国时的周瑜，“瑜受建威中郎将，时年二十四，吴中皆呼周郎，少精意于音乐，虽三爵之后，其有阙误瑜必知之，知之必顾。时人谣曰：‘ 曲有误，周郎顾’”(《吴志·周瑜传》)。

“欲得周郎顾”，就意味着当时坐在一旁的“周郎”(喻指听者)没有看她，为什么不看她呢?大概已经完全陶醉在那美妙的筝声中了，本来这应该是演奏者最祈盼的效果，最欣慰的时刻。然而，这情景却不是这位女子此时最渴望的效果，因为她心中另有所思，思不在听者赏音，而在于一“顾”，怎么办呢?她灵机一动，故意不时地错拨它一两个音，于是充满戏剧性的场景出现了：那不谐和的旋律，突然惊动了沉醉在音乐境界中的“周郎”，他下意识地眉头一皱，朝她一看，只见她非但没有丝毫“误拂”的遗憾和歉意，两眼反而闪烁出得意的眼神：啊，原来是误非真误。“欲得周郎顾，时时误拂弦”，正面写出了弹者藏巧于拙，背面又暗示了听者以假当真，而这种巧与拙、假与真，又在那无言的一顾之中获得了奇妙的统一。它不仅说明弹者是高手，听者是知音，而且传神地表现出两者的心理神态意趣韵味无穷。

【yuán wén 】

míng zhēng jīn sù zhù ，sù shǒu yù fáng qián 。

yù dé zhōu láng gù ，shí shí wù fú xián 。

【zhù shì 】

1、jīn sù zhù ：gǔ yě chēng guì wéi jīn sù ，zhè lǐ dāng shì zhǐ xián zhóu zhī xì ér jīng měi 。

【yì wén 】

jīn sù zhóu de gǔ zhēng fā chū yōu měi de shēng yīn ，

nà sù shǒu bō zhēng de měi rén zuò zài yù fáng qián 。

xiǎng jìn le bàn fǎ wéi bó qǔ zhōu láng de qīng lài ，

nǐ kàn tā gù yì dì shí shí bō cuò le qín xián 。

【shǎng xī 】

“tīng zhēng ”yīng shì tīng zòu zhēng yǒu gǎn 。dàn cóng tí yì kàn sì hū yīng zuò “míng zhēng ”lái dé yǒu wèi ，lái dé shēng dòng 。shī miáo mó le yī wèi dàn zhēng měi nǚ ，wéi bó qǔ qīng lài ér gù chū chà cuò de qíng tài 。tòu shì xīn lǐ zhuàng tài ，dòng chá rù wēi ，miáo xiě xì nì wǎn qǔ ，shí fèn chuán shén 。

【jiàn shǎng 】

wéi le suǒ ài mù de rén gù pàn zì jǐ ，biàn gù yì jiāng xián bō cuò ，dàn zhēng nǚ kě ài xíng xiàng yuè rán zhǐ shàng 。xiàng chuán sān guó shí dài de zhōu yú ，èr shí sì suì wéi jiàn wēi zhōng láng jiāng ，rén chēng zhōu láng ，tā jīng tōng yīn lè ，bié rén zòu qǔ yǒu wù ，tā jiù huí tóu yī kàn ，dāng shí rén chēng ：“qǔ yǒu wù ，zhōu láng gù 。”cǐ shī dāng rán shòu dào zhè gè gù shì de qǐ fā 。

zhēng ，yī zhǒng xián lè qì 。cóng táng shī zhōng suǒ miáo xiě de zhēng lái kàn ，zhēng shì shí sān gēn xián ，rú ：“huā liǎn yún huán zuò yù lóu ，shí sān xián lǐ yī shí chóu ”(bái jū yì 《tīng cuī qī jì rén zhēng 》)。“dà biàn gāo chuán yī bǎi chǐ ，qīng shēng cù zhù shí sān xián ”(liú yǔ xī 《yè wén shāng rén chuán zhōng zhēng 》)。zhù ，dìng xián diào yīn de duǎn zhóu ;jīn sù ，zhǐ zhù shàng shì yǒu jīn xīng yī yàng de huā wén ;sù shǒu ，zhǐ dàn zhēng nǚ zǐ xiān xì jié bái de shǒu ;fáng ，zhēng shàng jià xián de zhěn ，yù fáng ，zhǐ yù zhì de zhēng zhěn 。shī de yī èr jù xiě dàn zhēng de nǚ zǐ xiān shǒu bō zhēng ，zhèng chù yú dàn zòu zhuàng tài 。àn cǐ xiě fǎ ，jiē xià qù sì hū yīng gāi miáo xiě nǚ le de dàn zòu jì yì ，huò zhě biǎo xiàn qín zhēng jí fù gǎn rǎn lì de yīn lè xíng xiàng ，dàn chū rén yì liào de shì ，sān 、sì jù bìng bú yán xí tōng cháng de xiě fǎ ，ér shì miáo xiě nǚ zǐ wéi le yǐn qǐ zhī yīn zhě de zhù yì ，gù yì cuò bō zhēng xián 。zhōu láng ，jí sān guó shí de zhōu yú ，“yú shòu jiàn wēi zhōng láng jiāng ，shí nián èr shí sì ，wú zhōng jiē hū zhōu láng ，shǎo jīng yì yú yīn lè ，suī sān jué zhī hòu ，qí yǒu què wù yú bì zhī zhī ，zhī zhī bì gù 。shí rén yáo yuē ：‘ qǔ yǒu wù ，zhōu láng gù ’”(《wú zhì ·zhōu yú chuán 》)。

“yù dé zhōu láng gù ”，jiù yì wèi zhe dāng shí zuò zài yī páng de “zhōu láng ”(yù zhǐ tīng zhě )méi yǒu kàn tā ，wéi shí me bú kàn tā ne ?dà gài yǐ jīng wán quán táo zuì zài nà měi miào de zhēng shēng zhōng le ，běn lái zhè yīng gāi shì yǎn zòu zhě zuì qí pàn de xiào guǒ ，zuì xīn wèi de shí kè 。rán ér ，zhè qíng jǐng què bú shì zhè wèi nǚ zǐ cǐ shí zuì kě wàng de xiào guǒ ，yīn wéi tā xīn zhōng lìng yǒu suǒ sī ，sī bú zài tīng zhě shǎng yīn ，ér zài yú yī “gù ”，zěn me bàn ne ?tā líng jī yī dòng ，gù yì bú shí dì cuò bō tā yī liǎng gè yīn ，yú shì chōng mǎn xì jù xìng de chǎng jǐng chū xiàn le ：nà bú xié hé de xuán lǜ ，tū rán jīng dòng le chén zuì zài yīn lè jìng jiè zhōng de “zhōu láng ”，tā xià yì shí dì méi tóu yī zhòu ，cháo tā yī kàn ，zhī jiàn tā fēi dàn méi yǒu sī háo “wù fú ”de yí hàn hé qiàn yì ，liǎng yǎn fǎn ér shǎn shuò chū dé yì de yǎn shén ：ā ，yuán lái shì wù fēi zhēn wù 。“yù dé zhōu láng gù ，shí shí wù fú xián ”，zhèng miàn xiě chū le dàn zhě cáng qiǎo yú zhuō ，bèi miàn yòu àn shì le tīng zhě yǐ jiǎ dāng zhēn ，ér zhè zhǒng qiǎo yǔ zhuō 、jiǎ yǔ zhēn ，yòu zài nà wú yán de yī gù zhī zhōng huò dé le qí miào de tǒng yī 。tā bú jǐn shuō míng dàn zhě shì gāo shǒu ，tīng zhě shì zhī yīn ，ér qiě chuán shén dì biǎo xiàn chū liǎng zhě de xīn lǐ shén tài yì qù yùn wèi wú qióng 。